Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, 2021-2023 yıllarına ilişkin Yeni Ekonomi Programı‘nı açıkladı. Albayrak, “Tüm göstergeler toparlanmaya işaret ediyor. Temamız yeni dengelenme, yeni normal, yeni ekonomi. Salgın sürecinde alınan finansal tedbirler kademeli olarak kaldırılacak” dedi. İşte Albayrak’ın ‘yeni dengelenme, yeni normal, yeni ekonomi’ temasıyla açıkladığı, büyüme, işsizlik ve enflasyondaki yeni yol haritası ve ekonomistlerin görüşleri.
Bakan Berat Albayrak’ın her yıl açıkladığı ekonomi paketlerinden birisi daha Türkiye gündemini meşgul etmeye başladı. Yeni Ekonomi Programı adı verilen programla 2023’e kadar işsizlik oranlarının tek haneye düşemeyeceği de görülmüş oldu. “Türkiye Şahlanıyor” haberleri ile yıllarca anlatılanların aslında gerçekten uzak olduğunu vatandaş yıllardır cebinden eksilen parayla zaten hissediyordu. Elbette korona virüs salgını da güçsüz ekonomiye ağır darbe vurdu ve kriz yönetilemedi.
TÜRKİYE ŞAHLANIYOR MU
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, 2021-2023 yıllarına ilişkin Yeni Ekonomi Programı’nı açıkladı. 2023 yılına ülkemizi götürecek olan bu program ile vatandaşı ne bekliyor? Ekonomimiz küçülecek, kişi başına düşen gelir azalacak, işsizlik maalesef düşmeyecek aksine artacak! Yeni Ekonomi Programı’na (YEP) göre bu yıl ekonomimiz 110 milyar dolar küçülecek, bu tabi ki en iyimser rakamlar, ayrıca kişi başına düşen gelir ise 1.357 dolar azalacak. Türkiye’nin kanayan yarası olan işsizlik ise 2023 yılına kadar çift haneli rakamlarda kalacak!
HANİ TÜRKİYE ŞAHLANIYORDU
Daha geçtiğimiz gün Gaziantep şehrinde 300 yeni fabrika açılışı görüntüleri medyaya yansıdı. Sonrasında muhalif medya ve partilerin gerçekleştirdiği araştırmalarla görüldü ki aslında 300 adede ulaşan yeni bir yatırım yok. Türkiye şahlanıyor haberleri de halkın gözünde aslında bir şey ifade etmiyor. Euro ve Doların ateşi de söndürülemedi. Kendisine bu konuda sorulan soruya “Maaşınızı dolarla mı alıyorsunuz” diyerek cevap veren bir bakanımız var. Yahu maaşımızı dolarla alsak neden şikayet edelim! Aksine TL ile aldığımız için şikayet ediyor vatandaş. Her gün zam haberlerinden bıktık usandık.
YENİ EKONOMİ PROGRAMI
Geçtiğimiz yıl açıklanan ekonomi programının aslında dün açıklanan programla çöktüğünü anlamış olduk. O kadar süslü söze gerek de yoktu. Ekonominin ne durumda olduğunu anlamanın en kolay yolu, sokağa inerek herhangi bir asgari ücretle geçimini sağlayan vatandaşa sormaktır. Her yıl başka bir YEP açıklanıyor, peki halk tüm bu açıklamalardan bir şey anlıyor mu? Rakamlar, ekonomik terimler, yüzdeler, oranlar, bunların hiçbirisini vatandaş anlamıyor. Vatandaşın anladığı tek şey geçim erdi bitmeyecek! Bir önceki YEP’te Türkiye’nin bu yıl yüzde 5 büyüyeceği tahminlenmişti, yeni YEP’te ise büyüme tahmini yüzde 0.3’e düşürüldü. Ancak bu tahminin tutturulmasının da çok zor olduğu belirtiliyor.
TAHMİNLERİN HİÇBİRİSİ TUTMADI
Ekonomiye ilişkin yapılan tahminlerin hiçbirisi tutmadı. Milli gelir, işsizlik, enflasyon, borçlanma durumu, dış ticaret gibi makro ekonomiye ilişkin yapılan risk analizlerinin hiçbirisinin tutmadı aşikar. Elbette bunda korona virüsü salgını da etkili oldu, bunu göz ardı etmemek lazım. Fakat devlet kademelerinde tahmin ve risk analizi yapan kadroların gözden geçirilmesi gerektiği de açıktır. Vatandaş bir avuç insanın hatalı çalışmalarının sonucuna katlanmamalı!
11 YIL GERİYE GİTTİK
En son açıklanan YEP’te bu yıl için milli gelirin 812 milyar dolara, kişi başına gelirin de 9 bin 738 dolara yükseleceği tahmini yapılmıştı. Ancak dün açıklanan Yeni Ekonomi Programı ile milli gelirin 110 milyar dolar daha aşağı düşerek 702 milyar dolara gerileyeceği, kişi başına gelirin de bin 357 dolar azalarak 8.381 dolara ineceği açıkça görüldü. Programa göre 2023’te Türkiye ekonomisinin büyüklüğü 875 milyar dolara çıkacak. Ancak bu düzey bile Türkiye ekonomisinin 11 yıl geriye düşeceğini gösteriyor. Çünkü 2012 yılında milli gelir 877 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu.
İŞSİZLER ORDUSU ARTMAYA DEVAM EDECEK
Yeni Ekonomi Programı ile işsizliğe çare bulunamadığı da açıklanmış oldu. Yeni açıklanan programda işsizliğin yüzde 13.8’e tırmanacağı 2021’de yüzde 12.9 olacağı, 2023 sonunda dahi yüzde 10.9’la çift hanede kalacağı ilan edildi. Elbette bunların hepsi tahmin, önümüzdeki yıl açıklanabilecek yeni bir programla yeni rakamlar da ilan edilebilir. Ne de olsa ekonomimiz şahlanıyor.
YENİ DOLAR TAHMİNİ
Bakan Berat Albayrak’ın açıkladığı ekonomi programında dolar tahmini ile ilgili hiçbir veri göze çarpmadı. Yalnız yapılan hesaplamalarda hangi dolar kurlarının kullanıldığı ekonomistler tarafından ortaya çıkarıldı. Buna göre yapılan hesaplamalarda 2020 için 6.91 TL, 2021 için 7.68 TL, 2022 için 7.88 TL, 2023 için de 8.02 TL gibi dolar kurlarının kullanıldığını görmüş olduk. Yalnız 30 Eylül sabah saatlerinde bile dolar kuru 7,78 olarak başladı.
Bu kadar bilgi yeterli sanırım, ekonomi şahlanıyor mu?
