ABD’de her yıl üreme çağındaki kadınların yaklaşık %10 ila %15’i reçeteli antidepresan almaktadır. Doktor, kişinin tedavi geçmişine, geçmişte kullandığı ilaçlara, hamilelik durumuna, depresyonun ciddiyetine ve üreme güvenliğine ilişkin en güncel bilgilere dayanarak hamilelik için güvenli antidepresanlar reçete edebilir. Tedavi edilmeyen depresyon, olumsuz gebelik sonuçlarına katkıda bulunabilir, anne sağlığını etkileyebilir ve komplikasyonlara yol açabilir. İşte bu yazımızda hamilelik sürecinde antidepresan kullanımı güvenli mi, bebeğe zarar verir mi, faydaları var mı, işte merak ettiğiniz soruların cevaplarını paylaşacağız.
Bu yazı, hamilelik sırasında antidepresanların güvenli kullanımını ve bunlarla ilişkili riskleri tartışıyor.
Hamilelikte Depresyon Tedavisi Neden Önemlidir?
Depresyon, hem anne hem de fetüs üzerindeki olumsuz etkiler için önemli bir risk faktörüdür. Hamilelik sırasında depresyon şunlarla ilişkilidir:
- Preeklampsi, fetal distres, erken doğum, düşük doğum ağırlığı ve doğum sonrası depresyon risklerinde artış.
- Annenin tütün kullanımı, aşırı kafein tüketimi, yetersiz beslenme ve yetersiz egzersiz gibi sağlıksız anne davranışları.
- Büyüme ile çocuğun bilişsel ve davranışsal sorunları.
Etkili tedavi bu riskleri azaltabilir. Daha önce depresyon öyküsü olan kadınlarda hamilelikte antidepresan kullanımı sonrası aniden kesilmesi, kadınların yaklaşık %60-70’inde semptomların tekrarlamasına neden olabilir. Ek olarak, perinatal depresyon da anne intihar riskini artırabilir.
Hamilelikte Antidepresan Kullanımı Güvenli mi?
Çalışmalar, antidepresanların, seçici serotonin geri alım inhibitörlerinin (SSRI’lar), Paxil olarak satılan paroksetin dışında, majör malformasyonlara neden olmadığını gösteriyor. Seçici norepinefrin geri alım inhibitörleri (SNRI’ler) ve dopamin geri alım inhibitörleri gibi bazı diğer antidepresanlar da kullanılabilir.
Bazı antidepresan ilaçlar konjenital malformasyonlarla ilişkilendirilmiştir. Bu nedenle, psikiyatristinizle antidepresanların risklerini ve yararlarını kapsamlı bir şekilde tartışın. Hamilelik sırasında güvenli ve etkili bir seçenek belirlemenize yardımcı olabilir.
Hamilelikte Hangi Antidepresanlar Genellikle Reçete Edilir?
Sertralin (bir SSRI), Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) tarafından yürütülen bir çalışmada doğum kusurlarıyla doğrulanmış bağlantılar bulamadı. Sertralin (Zoloft) en sık depresyonlu hamile kadınlara reçete edilir. Hamilelik sırasında reçete edilen diğer antidepresanlar şunları içerebilir:
- Sitalopram (Celexa)
- Essitalopram (Lexapro)
- Fluoksetin (Prozac)
- Bupropion (Wellbutrin)
Antidepresanlar Düşük Yapmaya Neden Olabilir mi?
Bazı çalışmalar, erken hamilelikte antidepresan kullanımı ile düşük riskinin arttığını göstermiştir. Ancak bu çalışmalarda altta yatan psikiyatrik hastalığın ve kötü beslenme, sigara ve madde kullanımı gibi diğer faktörlerin katkısına yer verilmemiştir.
Hamilelikte Antidepresan Kullanımı ve Potansiyel Riskleri Nelerdir?
Doktorların, ilaçların potansiyel riskleri ile hamilelik sırasında tedavi edilmeyen rahatsızlıkların risklerini dengelemeleri gerekir. Gebeliğin üçüncü çeyreğinde antidepresan kullanımı, uzun süreli hastanede yatış, solunum desteği ve tüple beslenmeyi gerektiren yenidoğan komplikasyonlarına neden olabilir. Antidepresanlara doğum öncesi maruz kalmanın potansiyel riskleri şunları içerir:
1. Fluoksetin şunlarla ilişkilendirilmiştir:
- Sağ ventrikül çıkış yolu tıkalı olan kardiyak malformasyon (kalp kusuru)
- Kraniosinostoz (bebeğin kafatasındaki kemiklerin çok erken birleştiği bir doğum kusuru)
2. Paroksetin şunlarla ilişkili olabilir:
- Anensefali (bebek beyin ve kafatası bölümleri olmadan doğar)
- Atriyal septal defektler (bir tür kalp kusuru)
- Sağ ventrikül çıkış yolu tıkalı kalp defektleri
- Gastroşizis (karın duvarının yapısal anomalisi)
- Omfalosel (karın duvarının doğum kusuru)
3. SSRI’larla bağlantılı diğer koşullar şunlardır:
- Yenidoğanda kalıcı pulmoner hipertansiyon (PPHN) (akciğerlerin rahim dışında nefes alamaması).
- Nöbetler, sıcaklık dengesizliği, beslenme zorluğu, gastrointestinal problemler, titreme, artan veya azalan kas tonusu, sinirlilik ve sürekli ağlama gibi yenidoğan yoksunluk belirtileri. Bu koşullara SNRI’ler de neden olabilir.
- Üçüncü çeyrekte geç antidepresan maruziyeti, uzun süreli hastanede yatış, solunum desteği ve tüple beslenmeyi gerektiren yenidoğan komplikasyonlarına neden olabilir.
Hamilelikte Antidepresan Kullanımı ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Seçici Serotonin Geri Alım İnhibitörleri (SSRI’lar), hamilelik sırasında en sık reçete edilen antidepresan sınıfıdır.
SSRI’lar gebelik sırasında antidepresanlar için ilk seçenek olsa da, SSRI’lar ve trisiklik antidepresanlar (TCA) gebeler için güvenli kabul edilebilir.
Evet, hamilelik sırasında antidepresan tüketimi, bebeklerdeki otizm ile ilişkili olabilir. Çalışmalara göre, SSRI, nörotransmisyondan sorumlu olan serotonin seviyesini artırıyor ve bu da fetüsün beyninin işlevine ve yapısına müdahale ediyor.
Kesinlikle doktor kontrolünde kullanılmalıdır.
İlaç tedavisi, doktor kuontrolünde kullanıldığı durumlarda depresyonu kesebilir. Her bir antidepresan ilacın fetal risklerini ve faydalarını anlamak için kapsamlı araştırmalar gereklidir. Yine de antidepresanlarla ilgili tedavi kararları için doktorunuza danışmalısınız. İlaç almayı aniden kesmeyin veya değiştirmeyin. Hamileyseniz veya hamilelik planlıyorsanız, psikiyatristinizi veya sağlık uzmanınızı bilgilendirin. Doktorunuzun önerdiği tüm sevk ve tedavileri takip ettiğinizden emin olun.
Takiye.com’u twitter ve google haberler üzerinden abone olarak takip edebilirsiniz.
Hamilelik ile ilgili en ilgi çekici haberleri buradan takip edebilirsiniz.
