ABD’de yayınlanan ama internetten de okuyabileceğiniz New York Times gazetesi, koronavirüsün (Covid-19) ile ilgili yapılan hataları ve nasıl yayıldığını detaylı şekilde açıklayan “koronavirüs nasıl yayıldı” başlıklı bir yazı yayınladı. İnteraktif haritayla birlikte yayımlanan yazıda insanlık tarihindeki en kapsamlı seyahat yasaklarının, virüsün tüm dünyaya bulaşmasını neden durduramadığı analiz edildi.
New York Times, insanlık tarihindeki en büyük önlemlerin alındığı, seyahat yasaklarının uygulandığı,, iletişimde tüm kanalların açık olmasına rağmen “koronavirüsün nasıl yayıldığı” ile ilgili detaylı bir analiz gerçekleştirdi. Resmi veriler dikkate alınarak analizi gerçekleştiren gazete, 11 milyon insanın yaşadığı, Çin’in Vuhan kentindeki deniz ürünleri satan vahşi hayvan pazarında ortaya çıktığını, ilk tespitlere göre 4 kişinin bu virüsten etkilendiği belirtildi.
Çin: Hastalık önlenebilir ve kontrol altında tutulabilir.
New York Times yazısına göre, Çin’in Vuhan kentindeki doktorlar hastalanan insanların normal tedavilere cevap vermediklerinin ve bu ölümcül viral pnömoniden rahatsız olduklarının farkındalardı. Çin, Aralık sonlarında ilk defa tespit edilen koronavirüs hastalığından etkilenenlerin sayısını açıkladı fakat Washington ve John Hopkins Üniversitesi bilim insanları tarafından bu sayıların gerçeği yansıtmadığı, aslında sayının o zamanlarda bile birkaç bin kişi olduğunu düşündüklerini açıkladıklarından bahsedilmektedir. Gazetedeki habere göre, her bir koronavirüs taşıyıcısı, bu hastalığı 2 veya 3 kişiye daha bulaştırdığını ifade etmektedir. Çinli yetkililerin aralık ayının sonunda halkı uyardığı ve ancak 31 Aralık’ta Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) salgın hakkında bilgi verdiği belirtildi. Çin hükümeti WHO’ya, ‘hastalığın önlenebilir ve kontrol altında tutulabilir’ olduğu bilgisini verdi.
Seyahat kısıtlamasından önce 7 milyon kişi Vuhan’dan ayrıldı
Çin, en ufak bir ayrıntıyı dahi Dünya Sağlık Örgütüne (WHO) bildirmesi gerekirken, bu noktada yapması gerekenleri eksik ya da yavaş yaptığı durumu üzerinde konuşuluyor. Zira Ocak ayının başında en az 175 bin kişinin Vuhan kentini terk ettiği ve seyahat yasağı gelmeden önce ise toplamda 7 milyon insanın Vuhan’dan ayrılarak dünyanın bir çok noktasına dağıldıkları ifade ediliyor. Elbette bu insanlar kendilerinin hasta olduğunu bilmiyorlardı ve kendilerini güvende hissedecekleri yerlere gidiyorlardı. 21 Ocak tarihine gelindiğinde ise Öinli bilim insanları hayvandan insana geçen bu virüsün, insandan insana da geçebildiği bilgisini verdiler. İşte bu noktadan sonra Şangay ve diğer büyük kentlerde koronavirüs vakaları görülmeye başlandı.
Seyahat edenlerin yüzde 85’inde koronavirüsü vardı
Çin’in Vuhan kenti başta olmak üzere ülke çapında seyahat yasağı getirilse de, giden gitmişti. Çin’in bir çok noktasında koronavirüs hızla yayılmaya başlamıştı. O günlerdeki resmi seyahat verilerine bakıldığında, Vuhan’dan ayda yaklaşık 900 kişinin New York’a, 2 bin 200 kişinin Sydney’e, 15 binin üstünde kişinin Bangkok’a seyahat ettiği tespit edildi. Bunu analiz eden veri uzmanları, bu seyahat eden kişilerin en az yüzde 85’inin koronavirüs’ten etkilendiklerini, fakat hastalıklarının teşhis edilemeden ayrıldıkları için, tam rakama bugünkü hasta sayılarından yola çıkarak ortaya çıkarmışlar.
Ocak ayının tam 30’unda, ABD ve diğer gelişmiş ülkeler derhal Çin’e yapılan uçuşları durdurdular, fakat iş işten geçmişti. Ülkelerde büyük bir hızla koronavirüs yayılmaya devam etmekteydi.
