Türkmenistan ülkesinde Cehennem Kapısı (Darvaza Gaz Krateri veya Cehennem Geçidi olarak da bilinir) olarak bilinen dev alevli krater kadar ürkütücü bir yer dünyada çok az ülkede vardır. Bu tesadüfi turistik cazibe merkezi, yaklaşık 50 yıldır yanan çökmüş bir doğal gaz sahasıdır. Türkmenistan gizemli bir ülkedir ve krater uzak Darvaza bölgesinde yer almaktadır, bu nedenle yanan kanyonun kökeni hakkında kesin olarak pek bir şey bilinmemektedir. Bir teori, bir Sovyet doğal gaz çıkarma şirketinin 1971’de doğal gaz sahasının çökmesine neden olduğu ve kaçmaya başlayan fazla gazları yakmak amacıyla bugün hala yanan kontrollü bir ateş yaktığıdır. Kanyona her ne veya kim sebep olduysa belirsiz olabilir, ancak sonuç çarpıcı. Çukur yıllar boyunca sürekli yanmaya devam etti ve yaklaşık 31 m derinliğinde ve 80 m çapındadır. Bu kesinlikle pek çok nedenden dolayı ölmeden önce ziyaret edilmesi gereken yerlerden biridir.
Krateri Söndürmek İçin Bir Dizi Girişimde Bulunuldu
Kraterin yandığı elli yıldan fazla bir süredir onu söndürmek için birçok girişimde bulunuldu, ancak hiçbiri başarılı olmadı. Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguly Berdymukhamedov daha önce 2010 yılında Cehennem Kapısı’nın söndürülmesini emretmişti. 2022’nin başlarında Berdimukhamedov alevlerin söndürülmesi için tekrar çağrıda bulundu, ancak bunun nasıl gerçekleştirilebileceği henüz belirlenemedi, çünkü toprak altından sürekli gaz akışı sürmeye devam etmektedir. Krateri kapatmaya yönelik herhangi bir girişimin çözmesi gereken iki büyük sorun var: Birincisi, öfkeli alevler ve ikincisi, sürekli olarak sızan neredeyse sonsuz zehirli gaz akışı.
Sadece Bir Kişi Ateş Çukuruna Girdi ve Sağ Çıkmayı Başardı
2013 yılında George Kourounis, çukurun dibine başarıyla inen ve geri dönen ilk kişi oldu. National Geographic gezisi için Kourounis çukura girdi ve toprak örnekleri topladı. Deneyimini Smithsonian Magazine’e anlattı, kanyon tabanında toprağı biraz eşelediği her yerden gaz ile birlikte alev çıktığını belirtti. Profesyonel kaşif ve fotoğrafçının kanyona güvenli bir şekilde girebilmesi için özel ekipmanlara ihtiyacı vardı. Ateşe dayanıklı bir kıyafet, oksijen maskesi ve tırmanma takımı Kourounis’in cehenneme dayanmasına yardımcı oldu.
Cehennemde hayat var!
National Geographic keşif gezisi, Darvaza kraterinin elverişsiz koşullarında bazı olağandışı yaşam formlarının geliştiğini ortaya çıkardı. Bu mikroorganizmalar, ekstrem ortamlarda gelişme yetenekleri nedeniyle ekstremofiller olarak bilinen bir canlı sınıfının parçası olduğu belirtildi. Bilim adamları, bu organizmaların kraterdeki yaşama o kadar iyi adapte olduklarını keşfettiler ki, genellikle ılıman ve besleyici ekosistemleri destekleyen dünyadaki çoğu yaşamın aksine, aslında yüksek sıcaklıklarda ve düşük besin koşullarında geliştiler.
Cehennem Kapısı Krateri, Dünyadaki En Sıcak Yerlerden Biri
Türkmenistan Cehennem Kapısı sebebiyle çevresinin aşırı derecede sıcak olması şaşırtıcı değil. Ancak doğadaki hemen hemen her şeyden çok daha sıcaktır. Örneğin, sürekli yanan yangınlar bu çukuru, Dünya’da şimdiye kadar kaydedilen en yüksek hava sıcaklığından yaklaşık altı kat daha sıcak hale getiriyor: California, Death Valley’de 56,6 derece ölçülmüştü. Cehennem Kapısı ise inanılması zor ama 400 derece, Ölüm Vadisi rekorunu 7 kat geçiyor. Bu aşırı sıcaklık, kraterin içini keşfetmeyi inanılmaz derecede zorlaştırdı. Herhangi birinin kanyona girip hayatta kalmayı başarması 40 yıl aldı.
Geceleri Örümcekler Alevlere Kendini Feda Ediyor
Türkmenistan Cehennem Kapısı denen yer daha ürkütücü olamazmış gibi, gezginlerin ilk elden anlatımları, geceleri kraterin sıcaklığına çekilen örümcek yığınlarından ve kendi ölümlerinden bahseder. Bilimsel bir açıklamaya göre, örümceklerin, karanlık bir çöl ortamında alevlerin parıltısına çekildikleridir. Ancak, örümceklerin kumda sürünerek cehennem gibi bir çukura doğru ilerleyip toplu halde kendilerini ateşe sunmalarının rahatsız edici görüntüsü, Darvaza Gaz Krateri’nin uğursuz ününü kazanmasının nedenlerinden biri kesinlikle.
Dünyanın En Garip Kamp Alanlarından Biri
Cehennem Kapıları kanyonunun ziyaretçileri çadırlarda konaklar ve kraterin derinlerden gelen turuncu parıltıyla rüzgarın ters yönündeki kenarında uyurlar. Kanyondan esen kavurucu rüzgarlar nedeniyle, ziyaretçiler sadece krater kenarının daha yaşanabilir kısımlarında kalabilirler. Gezgin hesapları, güneş battığında çöl sıcaklıklarının düştüğünden ve sıcak kalmanın gece boyunca ana odak noktası haline geldiğinden bahsediyorlar. Bu zorlu koşullar ve dünya dışı ortam, Darvaza Gaz Krateri’ni şimdiye kadarki en eşsiz kamp alanlarından biri haline getiriyor.
Cehennem Kapısı’nda Yapacak Pek Bir Şey Yok
Darvaza Gaz Krateri şüphesiz Dünya üzerinde gerçekten özel bir yerdir. Ancak, ziyaretçiler her yıl oraya ne kadar az turistin gittiğine şaşırabilirler. Kraterin çevresinde hiç bir turistik aktivite yok, sadece kilometrelerce çorak kum var. Bunun nedeni, ülkenin dış dünyaya hemen hemen tamamen kapalı olmasıdır. Türkmenistan, Kuzey Kore gibi dünyanın en izole ikinci ülkesidir. Yabancı turistlerin yalnızca kayıtlı bir tur rehberi ile başkent Aşkabat’tan ayrılmasına izin verilir. Ünü ve ülkeye girmenin zorluğu göz önüne alındığında, Türkmenistan yılda sadece 10.000 turist almaktadır.
Ölümcül Bir Gaz, Kraterin İçindeki Alevleri Besliyor
Birkaç on yıl önce fosil yakıtları belirleme operasyonu sırasında çukur ilk kez çöktüğünde, çukurda ateş yanmıyordu. Bu aslında endüstriyel bir kazaydı. Ancak araştırmacılar, yeni açılan kraterden metan gazının sızdığını keşfettiler. Mühendisler, sadece birkaç gün sürmesi beklenen küçük bir yangınla sızan gazı tüketmeye çalıştı. Ancak, kraterdeki ekip tarafından bilinmeyen bu özel bölge, doğal gazın ana bileşeni olan büyük bir metan gazı rezervine bağlı. Yani belkide yüzyıllarca sürecek bir ateşin kıvılcımını çaktılar.
Cehennem Kapısı, Doğalgaz Cevheri Olabilir
Kelimenin tam anlamıyla değil. Ancak ekonomik olarak Darvaza Gaz Krateri muazzam bir potansiyele sahip olabilir. Bilim adamları, kraterin altında, doğal gaz üretimi için çıkarılabilecek büyük bir metan rezervi olduğunu tahmin ediyorlar. Türkmenistan’ın genişleyen Karakum çölünde bu çok uzak bir varsayım değil. Ülke, dünyanın 6. en büyük doğal gaz rezervine ve ikinci en büyük tek doğal gaz sahasına ev sahipliği yapmaktadır. Aşağıda ne kadar metan olduğu belli değil, ancak bu gazdan o kadar çok kaçıyor ki krater yarım yüzyıldır durmadan yanıyor.
Atom Bombası Cehennemin Kapısını Kapatmanın Tek Yolu Olabilir
Bilim adamları alevleri söndürmenin yollarını aradılar. Krateri toprakla doldurmak metanın kaçmasını engellemez ama güçlü bir patlama olabilir. Bir yeraltı patlaması, yangını besleyen oksijeni emecek ve metanın dünyanın derinliklerinden fışkırdığı açıklıkları çökertecektir. 1960’larda Özbekistan’da bir gaz kuyusu üç yıl yandı ve Sovyet mühendisleri onu bir nükleer bomba patlamasıyla söndürdü. Bununla birlikte, nükleer silahlar, akıl almaz uzun vadeli etkileri olabilecek çok sayıda radyasyon yayar. Bu nedenle, bir nükleer bombanın kullanılması pek olası olmasa da, Cehennem Kapısını söndürmek için her türlü çabanın gösterileceği de açık.
Türkmenistan Cehennem Kapısı
Takiye.com’u twitter ve google haberler üzerinden abone olarak takip edebilirsiniz.
Mutlaka bilinmesi gereken IQ ile ilgili en çok okunan haberler için buraya tıklayınız.
