Günlük hayatımızın her alanında duyduğumuz kelimelerden biri olan ironi kelimesinin anlamını detaylı şekilde anlatacağım. Pek az kişi tarafından anlamı doğru olarak bilinen ironi ne demek, ironik nedir, ironik ne demek, TDK anlamı nedir gibi sorularınızı cevaplıyorum. Detaylar yazımızda…
Yabancı dillerden Türkçeye geçen kelimeleri günlük hayatta bazen bilmeden de kullanabiliyoruz. Özellikle yarışma programlarında ya da tiyatro oyunlarında sıkça karşımıza çıkan bir kelime.
İRONİ NE DEMEK?
Söylenen ya da ifade edilmek istenen şeyin aslında tam tersinin kastedilmesi yoluyla alay etmek anlamına gelir.
Mizah yaparken amaç, aktarılan konudan ya da ifade edilen şeyden sonra gülünmesidir. İroni de ise aktarılan ya da ifade edilen şeyden sonra yine gülünür fakat ironi eleştirmek maksadıyla ve sonucunda karşı tarafın düşünmesi maksadıyla yapılır. Mizah ve ironi arasındaki ortak nokta, mimik, jest ve ses tonuyla aktarılmak istenen mesajın verilmesidir. Yani ironi terimi, bir olaya eleştirel görüşle yaklaşmaktadır. Fakat mizah daha çok gülmece anlamı taşımaktadır. TDK’da böyle geçmektedir. İroni ne demek sanırım biraz netleşmeye başladı değil mi?
Ek olarak eski filozoflardan olan Sokrates’in 2 diyalog yönteminden birisi ironidir.
İRONİ KELİME ANLAMI NEDİR?
İroni günlük hayatta daha çok “Söylenen sözün tersini kastederek kişiyle veya olayla alay etme.” anlamında kullanılmaktadır. Bir durum karşısında alay etmek ironi olmuş olur. Cümle içerisinde “İroni yaptım.” şeklinde geçebilir.Bir diğer anlamı “Gülmece” demektir. Mizah ile benzese de bu iki kelime birbirine karıştırılmamalıdır.
TDK’YA GÖRE İRONİ NE DEMEKTİR?
İroni kelimesini kökeni Yunancaya dayanmaktadır. İroni sözcüğü Yunanca “eironeia” sözcüğünden gelir. “Kandırmak” fiilinin Yunancasından türetildiğini La Dictionnaire Universel sözlüğünde görebilirsiniz. İroni ne demek olduğunu örneklerle de pekiştireceğiz.
TDK’na (Türk Dil Kurumu) göre dilimize Fransızca’daki “ironie” kelimesinden geçen ironi kelimesi “Gülmece” ve “Söylenen sözün tersini kastederek kişiyle veya olayla alay etme.” anlamlarına gelmektedir.
- TDK’na göre ironi 1. anlamı (edebiyatta) : Gülmece
- TDK’na göre ironi 2. anlamı : Söylenen sözün tersini kastederek kişiyle veya olayla alay etme.
- TDK’na göre anlamları yukarıdaki gibidir. İşaret dilinde yazılışı da gösterilmiştir.
İRONİ TÜRKÇE’YE HANGİ DİLDEN GEÇMİŞTİR?
İroni ne demek anlaşıldı sanırım, bununla birlikte kökeni Yunancaya dayanan ironi kelimesi dilimize Fransızcadan geçmiştir. Fransızca’da “ironie” kelimesinden türemiş ve ironi halini almıştır.
İRONİ KELİMESİ NERELERDE KULLANILIR? KULLANIM ALANLARI NEDİR?
Ülkemizde dalga geçme, alay etme, şaka yapma anlamlarında kullanılmaktadır. Günlük hayatta hem farkında olmadan yaparız ya da bir çok yerde duyarız veya okuruz. İş yerlerinde, okulda, tiyatroda, kitaplarda, televizyonda ve hatta haberlerde vb. tüm yerlerde ironi kavramı geçebilir ve kullanılabilir. Biraz da ironi örnekleri konusuna değinelim.
İRONİ NASIL YAPILIR? CÜMLE İÇERİSİNDE ÖRNEKLER
İroni ne demek, kökeni nedir gibi sorulara cevap verdikten sonra, biraz da ironi örnekleri konusuna geçelim.
Örnek 1: Mesela arkadaşlarınızdan birisi size bir fıkra anlatır ve siz anlattığı fıkraya gülmez ve şöyle diyebilirsiniz: “Fıkra bitince haber ver de güleyim”.
Örnek 2: Arkadaşınızla bir yerde buluşacaksınızdır. Siz buluşma yerine tam zamanında varırsınız fakat arkadaşınız 30 dakika sonra gelir. Bu durumda arkadaşınıza “çok erken geldin, ne kadar şanslısın bu trafikte” diyebilirsiniz, işte bu ironidir. “Ağaç oldum burada ağaç, biraz daha erken çıkabilirdin evden” diye de devam edebilirsiniz cümlenize.
Örnek 3: Çok yüksek sesle televizyon izleyen birine, “sesi açar mısın ben duyamıyorum” ya da “biraz daha sesini açar mısın komşu aradı duyamıyormuş” gibi ironik cümlelerle sesin yüksek olduğunu ve kısması gerektiğini anlatabilirsiniz.
Örnek 4: İş arkadaşlarınızla bir halı saha maçı yapıyorsunuz ve maçın son 10 dakikasında takımınız 8-0 skorla yeniliyor diyelim. Kalecinize dönüp “bugün de panter gibiydin maaşallah” diyerek laf sokma sanatını ile ironi ne demek göstermiş olursunuz.
Yani aslında uzun lafın kısası, anlatılmak istenen şeyin tam tersini söyleyerek durumu izah etme sanatıdır diyebiliriz.
Siz de ironi örnekleri vermek isterseniz, aşağıdaki yorumlar bölümünde bizimle paylaşabilirsiniz.
Takiye.com’u twitter ve google haberler üzerinden abone olarak takip edebilirsiniz.
SORU-CEVAP kategorimizdeki diğer yazılar için ise buraya tıklayabilirsiniz.
Bu yazılarımız da ilgini çekebilir:
- $ Ne Demek? Dollar Ne Demek?
- Günlük Hayatta En Çok Kullanılan Atasözleri ve Anlamları
- Manipülasyon Ne Demek?
- Babaya, Kardeşe, Dosta ve Arkadaşa Doğum Günü Mesajı
- Arkadaşa sorulacak sorular
- Cinsellik ağırlıklı film önerilerimizi gördünüz mü?
- En iyi erotik filmler bu sayfada
- Sex pozisyonları hakkında ne biliyorsunuz?
- Rüyada Yeşil Elbise Giymek Ne Anlama Gelir?
- Duyduğunuzda Klima Açık Kalmış Sanacağınız Espriler
